Bạn đã làm trong ngành sale ô tô được 6 năm. Khoảng thời gian không dài nhưng cũng đủ để trải nghiệm hết những cung bậc cảm xúc mà những nghề này mang lại. Tốt nghiệp Khoa Công nghệ Nhiệt – Điện lạnh, Trường Đại học Bách Khoa TP.HCM; nhưng cuối cùng tôi lại dấn thân vào con đường buôn bán ô tô. Có thể nói, trong trường hợp của tôi; người chọn nghề không chọn lại phù hợp hơn. Đây cũng có thể coi là mối lương duyên đã định sẵn với nghề này. Khi đó, tôi vừa tốt nghiệp đại học với tấm bằng trên tay; nhưng tôi không biết bắt đầu từ đâu. Khi một người bạn của tôi giới thiệu một đại lý muốn thuê nhân viên cho vị trí bán xe du lịch Kia; anh ta cũng đã đánh liều phỏng vấn. May mắn thay, tôi được chọn là số ít may mắn.
Mục lục
Là một nhân viên kinh doanh ô tô, bạn cần phải làm việc chăm chỉ và chuẩn bị trước
Là một người bán hàng đã làm việc chăm chỉ và chuẩn bị trước. Họ đã có được thông tin từ các quảng cáo nâng cao trên Google, trên các trang web sale thương mại điện tử, trang web sale về ô tô, một lượng lớn thông tin trên các diễn đàn. Giữa họ có rất nhiều mối liên hệ.
Nhân viên thường tập trung ghi nhớ những ưu điểm của xe và những “khuyết điểm” khiến khách hàng chần chừ. Khi tiếp xúc với khách hàng; một trong những công việc của họ là tiếp tục nói về nhiều ưu điểm, ít nhất là “điểm yếu” sau khi khách hàng thích một mẫu xe nào đó. Khoảng trống thông tin về tỷ lệ điểm mạnh và điểm bất lợi đôi khi có thể giúp họ bán được hàng và kiếm được hoa hồng hậu hĩnh.
Nhân viên kinh doanh biết kết hợp giữa kiến thức về xe và tâm lý khách hàng. Họ có thể nắm bắt và ghi nhớ nhiều đặc điểm quan trọng của xe; và các loại xe hiện có tại các cửa hàng và đại lý khác trên thị trường. Điều này có thể giúp họ có được lợi thế trong việc bán hàng vì có thể so sánh, đối chiếu; và chỉ ra những ưu nhược điểm của từng loại xe mà bạn định mua.
Nhân viên bán hàng không chỉ gần gũi với bạn, mà còn với vợ con, anh em của bạn. Và bạn có thể tác động đến họ thông qua tính năng; giá cả để thúc đẩy người thân khuyến khích bạn dừng mua sắm trong cửa hàng.
Sale ô tô, một công việc mang nhiều sự gian lao
Thời gian đầu khi tới nhận việc, do ngoại hình khá nhỏ con nên các Sếp sắp xếp bắn dòng xe thương mại. Tôi phải xin mãi với đủ lý do thì mới được ở lại bán xe du lịch. Thiết nghĩ, xe thương mại hay xe du lịch cũng là xe; bản thân cứ cố gắng là được rồi.
Thời gian đầu vào làm sale; tất cả những kinh nghiệm mà tôi có được hầu hết là ở sự đam mê và sở thích từ những cái logo của từng hãng xe. Còn lại với tôi tất cả đều mới mẻ như nhau.
Tôi không biết lái xe và không giỏi giao tiếp. Vậy nên mỗi lần nói chuyện với khách hàng tôi luôn tỏ ra khá lúng túng; mặt thì nóng ran lên, miệng thì nói câu được câu mất. Bởi vì đại đa số những người có khả năng mua xe đều là những người có tiền, có kiến thức về xe cộ; và họ cũng có địa vị trong xã hội nên rất lo sợ và hội hồi khi giao tiếp.
Thành quả đầu tiên có được khi làm nghề bán xe ô tô
Sau vài tháng trải qua thời gian học việc; tôi cũng đã nắm vững được kiến thức về sản phẩm mà tôi đang bán. Tôi được các anh chị đồng nghiệp làm lâu năm trong nghề chỉ bảo và hướng dẫn; nên tôi cũng đã tiếp thu được nhiều kỹ năng hơn. Và rồi tôi cũng đã bán ra được những sản phẩm đầu tiên.
Tôi vẫn nhớ như in cái thời điểm lần đầu tiên bán được xe; đó là chiếc KIA FORTE SXAT màu đen. Lúc bàn giao xe cho khách hàng; tôi cứ luống cuống hết cả chân tay, lúc thì thiếu cái này, lúc thì quên cái kia; mọi thứ cứ rối tung hết cả lên.
Vì lý do nơi đại lý tôi làm quá xa nhà; nên sau khi trải qua 1 thời gian làm sales cho hãng xe KIA. Năm 2012 tôi được một người thân giới thiệu cho vào làm ở một đại lý bán xe Mazda và làm việc cho tới tận lúc này.
Thời gian đó, hãng Mazda cũng chỉ mới bắt đầu phân phối ở thị trường Việt Nam. Bởi vì đây là 1 hãng xe mới được cho ra mắt tại thị trường Việt; và cũng là nơi làm việc mới của tôi, tất cả mọi thứ dường như phải làm lại từ đầu. Lúc đó tôi cũng lo lắm; chẳng khác gì như lúc mới bước chân vào nghề sales vậy.
Những thử thách phải đối mặt
Thời gian đầu lúc nào cũng là thời gian thử thách; cực kỳ khó khăn kể cả về bản thân tôi và cả dòng xe Mazda. Thời gian đó khách hàng Việt đa số ưu chuộng sử dụng các dòng xe như Toyota Honda là chính. Lúc đó, 1 năm tổng số xe bán ra chỉ được khoảng 50-60 chiếc; có khi không bằng doanh số 1/5 doanh số bán ra 1 tháng bây giờ.
Cũng có nhiều khách hàng ghé thăm để xem xe Mazda. Nhưng hầu hết là họ bỏ qua dòng xe này bởi một số lý do rất ư là phổ biến như dòng xe này chưa được nhiều người biết đến, ít người sử dụng.
Cũng có số ít người thích phong cách mới mẻ. Tuy nhiên, đại đa số khách hàng tại thị trường Việt Nam đều đi theo quan điểm đám đông. Họ thường chọn những hãng xe uy tín, có thương hiệu lâu năm.
Thật sự có nhiều khách hàng mua xe họ thực sự chẳng hiểu chút gì về xe; họ chỉ cần biết dòng xe này đang được nhiều người sử dụng hiện nay; hay đơn giản là thấy một người quen của mình đi dòng xe này nên họ quyết định mua…
Dường như quan điểm mua xe hay tất cả các dòng sản phẩm khác của khách hàng ở thị trường Việt Nam đã ăn sâu vào tiềm thức của họ những quan điểm như vậy.
Tạo động lực khi không bán được chiếc xe nào
Trong khoảng thời gian đầu sang làm ở hãng xe Mazda; tôi gần như không bán được chiếc xe nào cả, “ngồi chơi xơi nước” nhiều cũng khiến bản thân tôi chán nản. May sao Ban Lãnh Đạo công ty cũng hiểu chuyện động viên nhân viên bán hàng; và kết hợp với những kỹ năng bán hàng mà tôi có đã học hỏi được trước đó. Cuối cùng tôi cũng bán được những chiếc Mazda đầu tiên; nó làm tôi giải tỏa được rất nhiều tâm lý và tiếp thêm động lực để tiếp tục cố gắng.
Nghề sales ô tô này cũng lắm lúc thăng trầm; nhìn qua thì lúc nào cũng nhàn hạ nhưng thực sự là nào cũng phải chịu áp lực. Đâu phải lúc nào cũng có thể bán được sản phẩm; ngoài sự đam mê, nhiệt huyết, kỹ năng thì yếu tố may mắn cũng quyết định rất nhiều.
Nghề bán hàng này bạn phải bán bằng cả cái tâm thì mới có thể bám trụ dài lâu được. Khi bạn đã bán được 1 chiếc xe, không phải trách nhiệm của bạn với chiếc xe và khách hàng đó đã hết; đang có cả một quá trình chăm sóc khách hàng sau bán hàng đang chờ đón bạn nữa.
Nếu bạn có các dịch vụ chăm sóc sau bán hàng tốt; thì khách hàng mới đặt niềm tin vào bạn và cả hãng xe của bạn. Đó có thể sẽ là một cơ hội mở cho bạn để có những khách hàng sau này.
Sale ô tô như đi câu cá nhưng áp lực hơn rất nhiều
Nghề sales đôi khi chẳng khác gì đi câu. Có ngày câu được vài con, nhưng có khi cả tuần cả tháng chả được con nào. Một tháng 30 ngày có khi chỉ lên công ty ngồi chơi; nhưng cũng có những ngày chạy thở không ra hơi từ sáng tới tối để đi đăng kiểm và các giấy tờ liên quan khác để bàn giao xe kịp thời gian đã hứa cho khách hàng.
Nghề Sales là nghề chịu rất nhiều áp lực; bạn phải luôn cố gắng để đạt được chỉ tiêu doanh số hàng tháng. Có tháng bán được rất nhiều xe; nhưng có khi 1 tháng chỉ bán được 2-3 xe. Nếu muốn hoàn thành chỉ tiêu của đại lý bán ra thì bạn thực sự phải cố gắng rất nhiều.
Lượng khách hàng mua xe rất đa dạng, kinh doanh buôn bán có, công an bác sỹ có, công nhân viên chức có, già có trẻ có, người dễ tính có, khó tính có. Bán xe cũng giống như làm dâu trăm họ, chính vì vậy và nghề sales đòi hỏi bạn phải khéo léo trong giao tiếp và cách ứng xử với khách hàng.
Luôn đồng hành với những thay đổi
Trong năm 2017 có thể xem là 1 năm biến động đối với nghề sale ô tô. Với những chính sách giảm thuế được đề ra trong năm 2018 nên khách hàng rất mong và chờ đợi để có thể mua được chiếc xe giá hời. Vậy nên có rất nhiều hãng xe đua nhau giảm giá xe đến chóng mặt khiến thị trường ô tô trở nên sôi động hơn bất cứ lúc nào.
Sales không bán được sản phẩm, dẫn tới không đủ thu nhập để chi tiêu trong cuộc sống, rất nhiều sale bỏ nghề, chuyển ngành. Trước đây, giá cả xe khá ổn định nên nghề này cũng được xem là ổn định, nhưng thời gian gần đây không ít sales điêu đứng vì giá cả xe trở nên bấp bênh.
Tăng khả năng cạnh tranh của bản thân
Sau một quãng thời gian khá dài tôi làm cho Mazda, tôi cũng lân la sang 1 số hãng xe khác như Benz-Mercedes. Cũng có lúc bản thân có ý định bỏ nghề để kinh doanh riêng, nhưng kinh tế không đủ vững và thị trường lúc này cạnh tranh nhau quá khốc liệt nên công việc kinh doanh của tôi chẳng khá khẩm được. Nhưng đó cũng chính là một bài học đáng quý của tôi, tuy có hơi đắt giá.
Sau một thời gian rút lui khỏi Mazda thì cuối cùng tôi cũng trở lại làm sale, tôi nhận ra mỗi ngày trôi qua tôi lại tiếp xúc thêm được với nhiều người, một trong số đó trở thành bạn, một số trở thành người thầy và cũng có những đối thủ cạnh tranh, điều mà trước đây tôi chưa từng để ý tới.
Không biết khách hàng mua xe bởi những sale hãng xe khác như thế nào, chứ khách hàng mua xe Mazda của tôi đa phần là những khách hàng trẻ tuổi và có phong cách rất năng động. Đôi khi bắt đầu chỉ là những người khách hàng, nhưng lâu dần có thể trở thành những người bạn, người anh em thân thiết không khách gì gia đình của mình. Điều đó giúp ích bạn rất nhiều trong công việc cũng như cuộc sống.
ASB hi vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ những sự thật đằng sau ngành sale ô tô.
Nguồn: Oto.edu.vn