Tại Việt Nam, oto là một trong những mặt hàng được xếp vào nhóm xa xỉ. Bởi, giá thành cho một sản phẩm thường lên tới hàng trăm triệu, thậm chí hàng chục tỉ đồng. Tuy nhiên, trên thực tế, mức giá này lại xuất phát phần lớn từ các loại thuế phí. Cụ thể, một chiếc oto phải chịu đến 15 loại thuế phí để có thể lăn bánh trên đường. Điều này đã khiến cho nhu cầu sử dụng mặt hàng này giảm. Thị trường xe hơi Việt vì thế mà cũng kém nhộn nhịp hơn.
Mục tiêu chính của các loại thuế oto là để nhằm hạn chế lưu lượng xe trên đường. Qua đó, góp phần làm giảm ùn tắc và tai nạn giao thông. Tuy nhiên, trước sự chững lại của thị trường xe hơi trong nước trong năm qua do ảnh hưởng của đại dịch, nhà nước cũng đã ban hành rất nhiều những văn bản pháp luật giúp kích cầu mua sắm. Vậy, những chính sách đó là gì? Chúng có tác động như thế nào đến thị trường xe hơi trong nước năm vừa qua? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu và phân tích sâu hơn trong bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Bức tranh tổng quan 2020 về thị trường xe hơi Việt Nam
Năm 2020 đầy biến động, khó khăn đang dần khép lại. Đối với ngành ô tô tại Việt Nam, 2020 là một năm nhiều thách thức. Song chúng cũng mở ra nhiều cơ hội để cho các nhà sản xuất, kinh doanh. Trong bối hầu hết các lĩnh vực trong cuộc sống đều bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 bùng phát, nhiều chính sách mới, linh hoạt đã được ban hành từ phía nhà nước. Điều này đã góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Đồng thời mở ra nhiều cơ hội cho ngành công nghiệp oto. Trong đó, điển hình nhất chính là sự bứt tốc thần kì của thương hiệu oto Việt-Vinfast!
Sửa đổi nghị định 17/2020, thị trường xe hơi nhập khẩu dễ dàng hơn
Sau hơn 2 năm triển khai Nghị định 116/2017, những “nút thắt” trong hoạt động nhập khẩu oto đã dần được tháo gỡ. Hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô tại Việt Nam cũng dần khởi sắc.
Theo đó, giữa tháng 2.2020, Chính phủ ban hành Nghị định 17/2020. Văn bản này nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều kiện liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ Công thương. Trong đó, đáng chú ý Nghị định 17/2020 đã gỡ bỏ một số quy định về giấy chứng nhận kiểu loại, kiểm tra theo từng lô xe nhập khẩu. Trước đó, từng được quy định tại Nghị định 116/2017. Mà quy định cũ đã khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc nhập khẩu oto vào Việt Nam.
Các mẫu oto chưa qua sử dụng được nhập khẩu sẽ không cần giấy chứng nhận kiểu loại (VTA). Thay vào đó,chúng sẽ được đánh giá kiểu loại ngay tại Việt Nam. Việc đánh giá dựa trên việc kiểm tra, thử nghiệm mẫu xe đại diện và kết quả đánh giá điều kiện tại cơ sở sản xuất (nếu quốc gia đó không tự chứng nhận). Tần suất đánh giá kiểu loại tối đa 36 tháng/lần.
Trong khi đó, các mẫu mã ô tô đã có Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại (VTA) không cần phải kiểm, đánh giá lại. VTA đã được cung cấp sẽ có hiệu lực trong vòng 36 tháng. Sau thời hạn này, oto mới cùng kiểu loại nhập về mới phải đánh giá lại kiểu loại.
Nghị định 70/2020- mở đường cho sản xuất, lắp ráp oto trong nước
Đề xuất giảm 50% lệ phí trước bạ
Năm 2020 chứng kiến nhiều đợt giảm giá của các doanh nghiệp kinh doanh oto. Điều này nhằm kích cầu thị trường. Đồng thời, giải quyết bài toán ô tô tồn kho ngày càng tăng. Tuy nhiên, chỉ như vậy là chưa đủ. Các thành viên thuộc Hiệp Hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã đề xuất phương án giảm một số loại thuế phí. Trong đó có lệ phí trước bạ để “giải cứu ngành ô tô”. Đồng thời, giúp các hãng xe tháo gỡ khó khăn.
Sau gần 3 tháng xem xét, cuối cùng Chính phủ cũng đồng ý phương án giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô lắp ráp, sản xuất trong nước đến hết năm 2020. Cụ thể, Nghị định 70 được Thủ tướng Chính phủ ký bán hành có hiệu lực ngay từ ngày 28.6 đến 31.12.2020. Văn bản quy định tính lệ phí trước bạ lần đầu với xe ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự được sản xuất, lắp ráp trong nước bằng 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với các loại xe này quy định tại Nghị định số 20/2019/NĐ-CP và các quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Nghị định 70/2020 tạo ra nhiều đột phá
Chính sách này, đã tạo ra nhiều hiệu ứng tích cực trên thị trường ô tô. Đặc biệt trong giai đoạn cuối năm 2020. Ô tô lắp ráp trong nước được giảm 50% thuế trước bạ góp phần thu hút khách hàng mua xe. Doanh số bán nhiều doanh nghiệp ô tô theo đó cũng được cải thiện. Nhiều mẫu ô tô nhập khẩu theo đó cũng giảm giá. Hoặc các nhà phân phối hỗ trợ lệ phí trước bạ để cạnh tranh xe lắp ráp trong nước.
Đặc biệt, trong 2 tháng cuối năm, thị trường xe hơi trở nên cực kì nhộn nhịp. Bởi lẽ, đây là thời điểm chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ gần hết hiệu lực. Trong khi đó, Bộ Tài chính kiến nghị không tiếp tục kéo dài thời gian giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô lắp ráp, sản xuất trong nước sau ngày 31.12.2020… Thị trường oto hồi phục mạnh mẽ khi người tiêu dùng mang tâm lý “mua ô tô chạy lệ phí trước bạ”.
Nghị định 57/2020- Nhập khẩu nguyên liệu, linh kiện sản xuất oto sẽ không phải chịu thuế
Nghị định 57/2020
Bên cạnh chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ, các DN lắp ráp, sản xuất ô tô trong nước tiếp tục được hưởng lợi từ chính sách khi Nghị định 57/2020/NĐ-CP với nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 122/2016/NĐ-CP về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan chính thức có hiệu lực từ hôm nay 10.7
Theo quy định tại khoản 1, Điều 7b được bổ sung của Nghị định 57/2020. Thuế suất, thuế nhập khẩu ưu đãi 0% áp dụng từ ngày 10.7.2020 Quy định thực hiện đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được để sản xuất, gia công (lắp ráp) các sản phẩm hỗ trợ ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô (gọi tắt là sản phẩm CNHT ô tô).
Hiệu quả của chính sách đối với thị trường xe hơi Việt Nam
Như vậy, ngày 10.7.2020 thuế suất thuế nhập khẩu nhiều loại linh kiện để lắp ráp ô tô mà trong nước chưa sản xuất được sẽ chính thức giảm về mức 0%. Theo Nghị định 57/2020, ngoài các doanh nghiệp (DN) sản xuất, gia công (lắp ráp) linh kiện, phụ tùng ô tô, chính sách này cũng áp dụng với các DN sản xuất, lắp ráp ô tô tự sản xuất, gia công (lắp ráp) linh kiện, phụ tùng ô tô. Loại nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu thuộc hiện hưởng thuế nhập khẩu 0% phải đáp ứng các điều kiện tại Nghị định 57/2020 và các quy định liên quan.
Chính sách này góp phần tạo động lực cho các doanh nghiệp. Đồng thời thúc đẩy họ tiếp tục đầu tư sản xuất oto tại Việt Nam. Nhiều mẫu mã oto vốn hút khách như Mitsubishi Xpander, Honda CR-V… từng nhập khẩu. Song hiện nay, chúng đã dần được chuyển sang lắp ráp tại các nhà máy ở Việt Nam.
